Strona główna | Odpowiedzialność karna, zawodowa i dyscyplinarna w zawodach medycznych

Odpowiedzialność karna, zawodowa i dyscyplinarna w zawodach medycznych

Studia podyplomowe

Okres nauczania: 2 semestry (zajęcia w soboty i niedziele)

Język studiów: polski

Autorski i dedykowany program studiów gwarantuje unikalne i innowacyjne wykłady, które integrują teorię z praktyką oraz różnorodne dziedziny wiedzy.

O kierunku

Zagadnienia z pogranicza prawa i medycyny oznaczają konieczność rozstrzygnięcia niezwykle trudnych dylematów. Przykładem jest rozstrzygnięcie sprawy karnej bądź sprawy dotyczącej odpowiedzialności zawodowej osoby wykonującej zawód medyczny za błąd w sztuce. W obu przypadkach konieczne jest przeprowadzenie postępowania dowodowego z udziałem lekarzy i osób wykonujących zawody medyczne. Oznacza to często konieczność zabezpieczenia dokumentacji medycznej, przesłuchania personelu medycznego (w charakterze świadków) oraz uzyskania opinii biegłych.
Praktyka ostatnich lat pokazuje, że osoby wykonujące zawody medyczne nie mogą uniknąć uwikłania w rozmaite procedury prawne. Wymaga to znajomości co najmniej podstaw prawa medycznego oraz

prawa karnego i innych dziedzin pokrewnych. Bardzo przydatna okazuje się również znajomość zasad odpowiedzialności majątkowej oraz prawa pracy. Przemawia za tym dążenie do minimalizowania odpowiedzialności także w sferze prawa cywilnego i prawa pracy.
Studia są również rekomendowane osobom prowadzącym postępowania o odpowiedzialności zawodowej lekarzy i osób wykonujących inne zawody medyczne (rzecznicy dyscyplinarni, osoby orzekające w sądach zawodowych, osoby wykonujące funkcję obrońców i pełnomocników). Szczególne znaczenie ma tu taktyka postępowania dowodowego, prawidłowe sporządzanie orzeczeń z uzasadnieniami, środków zaskarżenia i innych dokumentów.

Dla kogo?

osoby wykonujące zawody medyczne chcące pogłębić swoją wiedzę w zakresie odpowiedzialności zawodowej;
osoby zaangażowane w prowadzenie postępowań dotyczących odpowiedzialności zawodowej czy dyscyplinarnej (rzecznicy dyscyplinarni, członkowie sądów funkcjonujących w ramach samorządów zawodowych, obrońcy i pełnomocnicy, osoby zajmujące się ochroną praw pacjenta) oraz osoby aspirujące do wykonywania tych funkcji;
osoby zaangażowane w prowadzenie postępowań karnych dotyczących błędu w sztuce medycznej i innych popełnionych w ramach działalności placówek służby zdrowia;
osoby wykonujące funkcję biegłych w postępowaniach karnych lub zawodowych oraz aspirujące do pełnienia tej funkcji;
osoby zainteresowane poszerzeniem wiedzy na styku prawa i medycyny;
kadra zarządzająca placówkami służby zdrowia, pracownicy urzędów oraz instytucji publicznych współpracujących ze służbą zdrowia.

Dlaczego warto?

Dedykowany program nauczania w pełni odpowiadający na aktualne potrzeby.
Wybitni specjaliści niszowych specjalizacji w kadrze.
Innowacyjne podejście do prowadzenia zajęć.
Integracja nowoczesnej technologii VR w symulacjach zajęciowych.

Kadra

Wykładowcy: sędziowie, adwokaci specjalizujący się w prawie medycznym, biegli sądowi

dr Sebastian Ładoś - Koordynator merytoryczny

Doktor nauk prawnych, sędzia Sądu Okręgowego w Warszawie.

Wykładowca z wieloletnim doświadczeniem w zakresie prawa karnego i kryminalistyki. Autor i wykładowca licznych szkoleń dla sędziów, prokuratorów i funkcjonariuszy służb mundurowych. Były członek Komitetu Rady Europy do spraw zapobiegania torturom i nieludzkiemu traktowaniu w Strasburgu (CPT).

Program studiów

Program studiów jest wynikiem wieloletniej obserwacji potrzeb organów wymiaru sprawiedliwości oraz samorządu zawodów medycznych.

Tematyka zajęć oraz ich metodologia jest dostosowana do aktualnych potrzeb w tej dziedzinie.

Prawa autorskie w tym zakresie przysługują wyłącznie Warszawskiej Akademii Medycznej Nauk Stosowanych.

Podstawowe zagadnienia prawa medycznego - typy odpowiedzialności w zawodach medycznych

Prawo medyczne jako odrębna dyscyplina – przedmiot badań naukowych.
Typy odpowiedzialności prawnej – odpowiedzialność karna, zawodowa, dyscyplinarna, cywilna.
Problem kryminalizacji zachowań w przypadku zawodów medycznych.
Rodzaje zawodów medycznych. Regulacje prawne.
Samorządy zawodowe – rodzaje, zakres działania i gwarancje niezależności.
Nadzór nad działalnością samorządów zawodowych. Praktyczne problemy wynikające z członkostwa w samorządzie zawodowym.
Prawne i psychospołeczne zagadnienia związane z ochroną praw pacjentów.

Odpowiedzialność karna za błąd w sztuce medycznej

Błąd w sztuce – typologia i regulacje prawa materialnego.
Odpowiedzialność za zaniechanie pomocy lekarskiej bądź zwłokę w jej udzieleniu.
Warunki odpowiedzialności za narażenie pacjenta na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia.
Zasady wiedzy i sztuki medycznej a naruszenie obowiązku ostrożności.
Znamiona nieumyślnego spowodowania śmierci pacjenta. Studium praktyki śledczej i sądowej.
Zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa związanego z błędem w sztuce lekarskiej – czynności sprawdzające organów ścigania.
Zaskarżanie postanowień prokuratora o odmowie wszczęcia śledztwa (umorzeniu śledztwa) do sądu.
Wszczęcie śledztwa o błąd w sztuce medycznej. Zabezpieczenie dowodów ze szczególnym uwzględnieniem dokumentacji medycznej oraz cyfrowych nośników danych.
Zwolnienie lekarza i innych członków personelu medycznego z tajemnicy zawodowej.
Dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu dziedzin medycznych. Współpraca z biegłymi innych specjalności.
Ocena opinii biegłych. Przesłuchanie biegłego– studium praktyki sądowej.
Postępowanie o błąd w sztuce lekarskiej przed sądem. Typowe czynności dowodowe w toku śledztwa i na rozprawie. Przedstawiciel zawodu medycznego jako świadek.
Zaskarżanie orzeczeń w przedmiocie odpowiedzialności karnej osób wykonujących zawody medyczne.
Rodzaje rozstrzygnięć, katalog kar, środków karnych i innych elementów represji w przypadku skazania osoby wykonującej zawód medyczny za błąd w sztuce.
Orzekanie i wykonanie środków karnych ze szczególnym uwzględnieniem zakazu wykonywania zawodu.
Zatarcie skazania.

Typologia innych przestępstw występujących w działalności placówek medycznych

Przestępstwa przeciwko wiarygodności dokumentów. Fałsz materialny a intelektualny ze szczególnym uwzględnieniem prowadzenia dokumentacji medycznej.
Spowodowanie uszczerbku na zdrowiu ze szczególnym uwzględnieniem niepodjęcia lub odstąpienia od leczenia pacjenta.
Zabójstwo eutanatyczne i inne przestępstwa przeciwko życiu.
Karnoprawne zagadnienia związane z bezprawnym zabiegiem aborcji.
Narażenie człowieka na zarażenie.
Nieudzielenie pomocy w przypadku bezpośredniego niebezpieczeństwa utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu.
Dokonanie zabiegu leczniczego bez wymaganej zgody.
Prawnokarne i prawnomedyczne uwarunkowania eksperymentu medycznego.
Przestępstwa korupcyjne w placówkach służby zdrowia i podmiotach powiązanych.
Odpowiedzialność za stosowanie niewłaściwych produktów leczniczych (art. 129c ustawy Prawo farmaceutyczne).
Odpowiedzialność za ujawnienie tajemnicy lekarskiej lub bezprawne przetwarzanie danych osobowych.

Postępowanie w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej lekarza

Zakres odpowiedzialności zawodowej. Przedawnienie karalności deliktu skutkującego odpowiedzialnością zawodową.
Naczelne zasady postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej ze szczególnym uwzględnieniem zasady prawdy materialnej i domniemania niewinności.
Ustrój i pozycja prawna organów prowadzących postępowanie w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej.
Etapy postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej.
Wpływ postępowania karnego na postępowanie w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej.
Posiłkowe stosowanie przepisów kodeksu karnego i kodeksu postępowania karnego w toku postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej.
Strony i przedstawiciele procesowi stron w toku postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej.
Prawo do obrony obwinionego. Pozycja prawna i zakres działania obrońcy.
Postępowanie dowodowe ze szczególnym uwzględnieniem przesłuchania świadka i obwinionego.
Zasada niezawisłości sędziowskiej a samodzielność jurysdykcyjna sądu lekarskiego.
Przesłanki odmowy wszczęcia i umorzenia postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej.
Cel i zakres czynności sprawdzających.
Wszczęcie postępowania wyjaśniającego. Zakres postępowania dowodowego. Przedstawienie zarzutów obwinionemu.
Tymczasowe zawieszenie prawa wykonywania zawodu a ograniczenie zakresu czynności w wykonywaniu zawodu lekarza.
Sądowa kontrola decyzji o odmowie lub umorzeniu postępowania wyjaśniającego.
Metodologia sporządzenia wniosku o ukaranie.
Właściwość okręgowych sądów lekarskich i Naczelnego Sądu Lekarskiego.
Jawność rozprawy przed sądem lekarskim.
Składy sądów lekarskich.
Umorzenie postępowania przez sąd lekarski.
Metodologia sporządzenia orzeczenia w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej – katalog i wymiar kar, formułowanie opisu czynu i jego kwalifikacji, zaliczanie okresu środków zapobiegawczych na poczet kar.
Metodologia sporządzenia uzasadnienia orzeczenia sądu lekarskiego.
Postępowanie odwoławcze – zasady wnoszenia środków odwoławczych, tryb rozpoznania i rodzaje rozstrzygnięć sądu odwoławczego. Zakaz reformationis in peius.
Podstawy i zasady wnoszenia kasacji od prawomocnego orzeczenia.
Podstawy wznowienia postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej. Przebieg postępowania wznowieniowego.
Odszkodowanie w razie uniewinnienia lekarza w wyniku wznowienia postępowania.
Postępowanie wykonawcze dotyczące orzeczenia o odpowiedzialności zawodowej lekarza.

Odpowiedzialność zawodowa pielęgniarek, położnych i innych osób wykonujących zawód medyczny

Przewinienie zawodowe jako podstawa odpowiedzialności zawodowej pielęgniarek i położnych. Przedawnienie karalności.
Etapy postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej pielęgniarek i położnych.
Postępowanie dowodowe przed sądem pielęgniarek i położnych.
Metodologia sporządzenia orzeczenia i uzasadnienia w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej pielęgniarek i położnych.
Postępowanie w związku z podejrzeniem całkowitej albo częściowej niezdolności pielęgniarki lub położnej do wykonywania zawodu.
Katalog innych zawodów medycznych.
Zakres kompetencji rzecznika dyscyplinarnego oraz Komisji Odpowiedzialności Zawodowej.
Przebieg postępowania w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej osób wykonujących inne zawody medyczne.
Przegląd spraw dotyczących odpowiedzialności karnej, cywilnej i zawodowej w zawodach medycznych.
Przegląd spraw dotyczących odpowiedzialności karnej lekarzy i innych osób wykonujących zawody medyczne. Problematyka prawna i dowodowa.

Odpowiedzialność cywilna w zawodach medycznych

Przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej za szkodę z tytułu błędu w sztuce medycznej.
Roszczenia o odszkodowanie, zadośćuczynienie i rentę przeciwko lekarzom, osobom wykonującym inne zawody medyczne i podmiotom leczniczym.
Ubezpieczenie OC osób wykonujących zawody medyczne. Roszczenia regresowe zakładów ubezpieczeń.
Odpowiedzialność lekarza i osób wykonujących zawody medyczne za naruszenie dóbr osobistych pacjenta.
Przegląd innych spraw odszkodowawczych.
Współzależność odpowiedzialności cywilnej podmiotu leczniczego oraz odpowiedzialności karnej lekarza (innej osoby wykonującej zawód medyczny).
Odpowiedzialność karna i cywilna władz podmiotu leczniczego.
Główne problemy i najczęściej spotykane błędy opiniowania w sprawach karnych medycznych i w sprawach o odszkodowanie (innych sprawach cywilnych).
Problematyka tzw. prywatnych ekspertyz w postępowaniu karnym i postępowaniach zawodowych.
Ocena dowodu z opinii biegłego. Metody argumentacji w uzasadnieniach orzeczeń kończących postępowanie.

Odpowiedzialność dyscyplinarna w zawodach medycznych

Podstawy zatrudnienia członków personelu medycznego. Rodzaje stosunków pracy.
Podstawy i tryb rozwiązania stosunku pracy. Przekształcenia własnościowe i restrukturyzacja placówek medycznych a stosunek pracy członków personelu medycznego.
Naruszenie obowiązków pracowniczych jako podstawa wypowiedzenia umowy o pracę.
Uprawnienia lekarza i innych członków personelu medycznego w razie niezgodnego z prawem rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę bez wypowiedzenia. Dochodzenie roszczeń przed sądem pracy.
Przesłanki odpowiedzialności porządkowej – katalog kar.
Uprawnienia pracownika w razie wymierzenia kary dyscyplinarnej przez pracodawcę.

Prawna ochrona przedstawicieli zawodów medycznych

Zniesławienie lekarza bądź osoby wykonującej inny zawód medyczny. Problem obrony ze względu na obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej.
Zniesławienia w internecie – prawne metody obrony dobrego imienia.
Fałszywe zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa. Instrumenty ochrony dobrego imienia osoby wykonującej zawód medyczny.
Ochrona dóbr osobistych osoby wykonującej zawód medyczny.
Przegląd spraw o naruszenie dóbr osobistych wobec osób wykonujących zawody medyczne.

Warszawska Akademia Medyczna zastrzega sobie prawo do bieżącego dostosowywania programu w odpowiedzi na zgłaszane i konsultowane potrzeby uczestników studiów. Nanoszone zmiany nie będą mogły przekroczyć 20% całości zaplanowanego programu w danym roku akademickim.

Warunki ukończenia studiów i otrzymania świadectwa

Minimum 80% obecności na zajęciach i czynny udział w zajęciach.
Pozytywna ocena z egzaminu wiedzy nabytej podczas studiów.
Praca dyplomowa przygotowana na zakończenie studiów.

Dokument ukończenia studiów

Świadectwo ukończenia studiów podyplomowych w Warszawskiej Akademii Medycznej Nauk Stosowanych (WAM) wydawane z pełnym opisem przebiegu studiów.

Punktacja ECTS.

Daty i miejsce zjazdów:

W programie studiów zaplanowano 10 zjazdów stacjonarnych.

Data 1 zjazdu: 19 – 20 października 2024 r.

Zjazdy odbywają się w weekendy (soboty i niedziele) w siedzibie Warszawskiej Akademii Medycznej w Warszawie (ul. Okopowa 59).

Wszystkie zjazdy będą nagrywane, a nagrania archiwizowane w panelu studenta. Dostęp do nagrań z zajęć będzie szczególnie pomocny dla słuchaczy nieobecnych na zajęciach.

Koszt studiów:

Opłata wpisowa

270 PLN

Całość studiów

5777 PLN

I rata

3032 PLN

II rata

3032 PLN

Możliwość uzyskania dofinansowania lub sfinansowania studiów aplikując do m.in.:

Bazy Usług Rozwojowych (BUR) prowadzonej przez PARP
PFRON
Urzędu Pracy
Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój (pożyczka nieoprocentowana na studia)